sheltersuit – TextielLiefde

30. Textielcadeaus en een breipatroon

Na de presentatie van de poëziebundel ‘Niet mijn huis’ van Wendela de Vos kreeg ik van haar een tasje van een vrolijk geruite stof en met plastic hengels. Nog nooit zoiets gezien. Thuis uitpakken stond er op het label. Dat deed ik natuurlijk, want wat er staat, moet je doen.

In het tasje zaten twee theedoeken met geborduurd monogram uit de familie van haar vader. Een wit tafelkleedje met een kunstig gehaakte kanten rand en een rand open borduurwerk en een naaldenkoker met inhoud van haar oma.Ik ben gek op alles waarop een monogram is geborduurd; de twee theedoeken komen in de collectie in de theedoekenkast.

Toen ik het tafelkleedje fotografeerde, viel me op dat de rand van open naaiwerk niet helemaal is afgemaakt. Dat snap ik wel, want het is een gepriegel van jewelste om eerst de inslag eruit te halen en daarna met garen het patroon erin te krijgen. Het kleedje past overigens precies op onze terrastafel en daar krijgt het op zonnige dagen zeker een plaats.

In de houten naaldenkoker zaten drie heel dunne breipennen zonder knop, een ijzeren haaknaald nummer 8 waarvan het haakje is verdwenen en een waarschijnlijk benen haaknaald die wat krom is, wellicht door het gebruik.

Misschien is de kanten rand er wel mee gehaakt. Oud textiel met een verhaal, je kunt me er geen groter plezier mee doen.

Overigens is de dichtbundel van Wendela de Vos een prachtig eerbetoon aan haar moeder die ooit een ruïne kocht in Zuid-Frankijk, de bouwval met veel hulp opknapte en er jaren met intens genoegen de zomers doorbracht. Redacteur Jos van Hest en ik wilden het inmiddels verkochte huis zien, toen we in de Haute Provence waren. Jos las er gedichten van Wendela voor en ik zette het op film. Let ook even op zijn shirt, want dat heb ik gemaakt!

Op dit moment ben ik bezig met speurwerk naar het verhaal achter de inhoud van een doos met textielproeflappen die ik van mijn vriendin Evelien Verkerk heb gekregen. Ik ben al een eind op weg, heb de familie al via Internet gevonden en de eerste contacten zijn gelegd. Wordt vervolgd, zeg je dan.

Afgelopen zaterdag kreeg ik via LinkedIn een bericht dat er op Modelogica een artikel stond dat ik moest lezen. Modelogica is een maandelijks nieuwsbrief van modejournaliste Bregje Lampe, die in Het Parool en de Volkskrant schreef. In Modelogica #20: mode, waarom eigenlijk? staat het volgende geschreven:

• Bas Timmer, die met de Stichting Sheltersuit wind- en waterdichte jassen voor zwervers en vluchtelingen verzorgt, gaf op 4 maart een show in Parijs, in Palais de Tokyo. De kleding van Sheltersuit Label is gemaakt van restmaterialen en overgebleven stoffen van modemerk Chloé. De opbrengsten van het modelabel gaan naar de stichting, zodat die meer Sheltersuits kan geven aan mensen die ze nodig hebben. Dat is nog eens een mooi voorbeeld van alternatieve modelogica.

Terug naar de catwalk presentatie in Parijs. Het meest ontroerende bericht dat ik over deze show las kwam van een oud-docent van Timmer: Jan ter Heide, lang werkzaam als docent modevorming bij de de mbo opleiding van het ROC van Twente, die op zijn 63ste met zijn breisels op een Parijse catwalk debuteerde. Onderweg naar Parijs had hij nog een stapeltje Oekraïense harten gebreid, om weg te geven tijdens de show. Hij zat front row, vlakbij Suzy Menkes.

Hoe leuk is dat! Je blog raakt een belangrijke modejournaliste die een link naar mijn Sheltersuit-blog in haar artikel zet. Dank Bregje Lampe! Ondertussen heb ik me natuurlijk geabonneerd op de nieuwsbrief van Modelogica.

Ook via LinkedIn kreeg ik van Katharina Lorentz een verzoek of ik een patroon kon schrijven van mijn gebreide Oekraïense Hart. Ik schreef een uitgebreid patroon in het Engels dat hieronder staat.

Mocht je het gaan breien en verkopen stort dan het geld op een goed doel waarmee je Oekraïense mensen in nood helpt. Ik stortte de laatste weken een groot bedrag op KyivPride. De lhbtiq+ groep daar heeft dringend geld nodig voor shelter en andere hulp.

Ukranian Heart

Yarn

I have used a rather thick yarn, DROPS Snow / Eskimo which my friend Loret Karman dyed in the right colors, but you can use every yarn in blue and yellow.

Needles: number 5, but depening on the yarn and gauge.

Everything is done in KnitStitch!

Start:

Cast on 1 stitch with yellow yarn.
Make two out of 1. (2)
Knit all stitches.
Knit one stitch in the front of the loop, make 2, take yarn forward and slip the last stitch purlwise. (4)
Knit one stitch in the front loop, knit till you reach the last stitch, yarn forward and slip the last stitch purlwise.
Knit one stitch in the front of the loop, make one, knit till you reach the last stitch, make one and slip the last stitch purlwise. (6)
Knit one stitch in the front loop, knit till you reach the last stitch, yarn forward and slip the last stitch purlwise.
Knit one stitch in the front of the loop, make one, knit till you reach the last stitch, make one and slip the last stitch purlwise. (8)
Knit one stitch in the front loop, knit till you reach the last stitch, yarn forward and slip the last stitch purlwise.
Knit one stitch in the front of the loop, make one, knit till you reach the last stitch, make one and slip the last stitch purlwise. (10)
Knit one stitch in the front loop, knit till you reach the last stitch, yarn forward and slip the last stitch purlwise.
Knit one stitch in the front of the loop, make one, knit till you reach the last stitch, make one and slip the last stitch purlwise. (12)
Knit one stitch in the front loop, knit till you reach the last stitch, yarn forward and slip the stitch purlwise.
Cut Yarn and leave a little tail to work in later.

With Blue yarn. Knit one stitch in the front of the loop, make one, knit till you reach the last stitch, make one and slip the last stitch purlwise. (14)
Knit one stitch in the front loop, knit till you reach the last stitch, yarn forward and slip the stitch purlwise.
Knit one stitch in the front of the loop, make one, knit till you reach the last stitch, make one and slip the last stitch purlwise. (16)
Knit one stitch in the front loop, knit till you reach the last stitch, yarn forward and slip the stitch purlwise.
Knit over the first 8 stitches. Knit one stitch in the front of the loop, make one, knit 4, knit 2 together, till you reach the last stitch, and slip the last stitch purlwise. Turn. This will make the right part of the heartshape. Leave the other 8 stitches on the needle for the other part of the heartshape.
Knit one stitch in the front loop, knit all stitches, till you reach the last stitch slip the last stitch purlwise.
Knit one stitch in the front loop, knit 2 together, knit 2 stitches, knit 2 together till the last stitch, yarn forward and slip purlwise.
Knit one stitch in the front loop, knit all stitches, till you reach the last stitch slip the last stitch purlwise.
Knit one stitch front loop, knit 2 together, knit 2 together, slip the last stitch purlwise.
Knit one stitch in the front loop, knit till the last stitch, yarn forward and slip purlwise.
Knit one stitch in the front loop, knit 2 together, yarn forward slip the last stitch purlwise.
Bind off 3 stitches.

Other Blue half

Knit one stitch in front loop, knit 2 together, knit 4 stitches, make 1, slip the last stitch purlwise.
Knit one stitch in the front loop, knit all stitches, till you reach the last stitch slip the last stitch purlwise.
Knit one stitch in the front loop, knit 2 together, knit 2 stitches, knit 2 together till the last stitch, yarn forward and slip purlwise.
Knit one stitch in the front loop, knit all stitches till you reach the last stitch, slip the ast stitch purlwise.
Knit one stitch in the front loop, knit 2 together, knit 2together, slip the last stitch purlwise.
Knit one stitch in the front loop, knit till the last stitch, yarn forward and slip the last stitch purlwise.
Knit one stitch in the front loop, knit 2 together, yarn forward slip the last stitch purlwise.
Bind off 3 stitches.

Take a tapestry needle and weave in loose ends and form the heart shape.

Use a little safety pin to wear it on your coat.

Please send me some pictures from finished hearts.

Happy knitting!

28. Een dag met Yves Saint Laurent

Wat doe je als je één dag Parijs bent om aan het eind van die dag naar de modeshow van Sheltersuit Label te gaan en ’s avonds weer terug naar Amsterdam? Winkelen? Nou nee. Tentoonstellingen bekijken? Ja!

In de NRC van 18 februari las ik een artikel van Milou van Rossum over zes tentoonstellingen waar kleding van Yves Saint Laurent naast kunstwerken staat of hangt.

Yves Saint Laurent (1936 – 2008) was een couturier die vanuit vorm en stoffen dacht. Hij en zijn partner Pierre Bergé hadden een grote kunstverzameling. Saint Laurent gebruikte die als inspiratie voor zijn collecties.

Yves Saint Laurent in 1971 gefotografeerd door Jean Loup Sieff
voor de reclame van het parfum YSL pour Homme

Na het lezen van het artikel dacht ik direct dat ik alle zes tentoonstellingen wou zien. Dat zou niet gebeuren. Ik zag er vorige week vrijdag drie van de zes.

‘Yves Saint Laurent aux Musées’ heet de tentoonstelling verdeeld over Centre Pompidou, Musée d’Art Moderne, Musée du Louvre, Musée d’Orsay, Musée National Picasso Paris en Musée Yves Saint Laurent Paris.

Om elf uur liep ik Centre Pompidou binnen, met de roltrappen omhoog en op de vijfde verdieping was er meteen de eerste blikvanger: het schilderij uit 1940 van Henri Matisse ‘La blouse Roumaine’ met daarnaast het ontwerp van Saint Laurent (herfst/winter 1981). Ik werd gepakt door die combinatie; er zouden nog meer van dat soort ervaringen volgen.

Nu kun je natuurlijk denken: makkelijk, een kopie van een schilderij op een blouse! Saint Laurent heeft daarover gezegd: ‘Ik heb ze niet gekopieerd – wie zou het wagen om dat te doen?’

Naast de beroemde Mondriaanjurk uit 1965 hangt het schilderij Compositie in rood, blauw en wit II van Piet Mondriaan uit 1937.

Een bont geappliqueerde jurk (herfst/winter 1979-1980) in een zaal met werk van Robert Delaunay.

Hoogtepunt voor mij was de combinatie van het schilderij ‘The Moon’ van Gary Hume naast de ‘Hommage à Tom Wesselman’jurk (collectie Pop-Art, herfst/winter 1966-1967), gemaakt van wollen jersey met de afbeelding van een half vrouwenlichaam.

Schilderij ‘Zwart Wit’ (1988)van Elsworth Kelly naast een avondjurk Herfst/Winter 1965

Alle combinaties van kleding en kunst waren sterk, kijkavonturen van een hoog esthetisch genot. Ze maken verbindingen duidelijk tussen meesterwerken uit verschillende disciplines.

Na Pompidou ging ik naar het kleine, intieme Musée Yves Saint Laurent in de Rue Marceau. Ik was daar al eens geweest, maar toen was het nog niet verbouwd. Kroonluchters en gedrapeerde gordijnen heetten me welkom.

Te zien waren daar wanden vol levendige ontwerpschetsen van diverse collecties, hoedenmallen in allerlei vormen, proeven voor borduursels en een kamer vol toiles (proefmodellen in ongebleekt katoen).

Proefmodel van het beroemde Safari-jasje uit Lente/Zomer 1969

In Pompidou had ik de avondcape gezien naast het schilderij ‘Le Violon’ (1914) van Pablo Picasso, maar hier zag ik ook de ontwerpschets en het proefmodel.

In Pompidou was ik ook erg onder de indruk van de mini-jurk met golf en stip die was opgesteld naast het werk van de door mij zeer bewonderde Etel Adnan (1925-2021).

Rechts de ontwerptekening van de cocktailjurk

De ontwerpschets van die jurk van Saint Laurent was ook te zien op die wanden vol tekeningen. Net als het ontwerp voor de Mondriaanjurk.

Nog ruim een uur had ik over, zodat ik het vlakbij gelegen Musee l’Art Moderne nog kon bezoeken.

Het eerste dat ik daar zag, was de enorme muurschildering in de Salle Dufy: ‘La Fée électricité’ (1937) van Raoul Dufy. Midden in die zaal waren drie glanzende outfits geplaatst. Fabelachtig van kleur en kleurcombinaties. Wonderschoon vond ik het geheel.

Dwalend door het museum kwam ik meer verbindingen tegen.

Feestelijke rokken met blouses (lente/zomer 2001) in de kleuren van de schilderijen van Pierre Bonnard uit 1930.

Jasjes en een jurk met een grafisch patroon hingen naast het schilderij ‘Le dejeuner sur l’herbe’ (1964) van Alain Jacquet.

Bij de grote muurschildering in blauw grijze tinten ‘La Danse inachevée’ (1931) van Matisse was een avondcape in dezelfde tinten geplaatst.

In de grote zaal met ander groot werk van Matisse, ‘La Danse’ (1931-1933), stond een zwarte jas met aan beide kanten een zwart-crème avondensemble.

Drie prachtige tentoonstellingen zag ik die in mijn beleving de bekende modetentoonstellingen ontstegen. Ze brachten het werk van Saint-Laurent in verbinding met kunst. De jurken en jassen werden onderdeel van een opstelling die een verrassend effect op me had. Vernieuwend en verfrissend. Mooi en goed was het om kleding in een andere context te zien dan in de geijkte orde van een min of meer normale modetentoonstelling.

Het schijnt overigens dat er nog een goede catalogus gaat komen. Het ‘boekje’ met een paar foto’s en teksten in het Frans heb ik maar laten liggen in de winkel.

Parijs, de stad van de mode liet me ook nog mode van nu zien. In de Rue de Rivoli kwam ik een ‘wolk van tule’ tegen die ik met toestemming mocht fotograferen. Van welke ontwerper het is weet ik niet, maar ik vond het een prachtig beeld.

27. Breien voor Sheltersuit

Op 10 februari 2022 kreeg ik via Instagram een bericht van Bas Timmer, oud-leerling van me uit Enschede, of ik hem wou bellen. Dat deed ik natuurlijk want Bas is de bedenker en oprichter van Sheltersuit: het label dat speciaal voor daklozen en vluchtelingen een wind- en waterdicht jack produceert met een optionele bevestiging voor een slaapzak. Alle informatie en achtergrond vind je op hun site.

Terug naar het telefoongesprek. Bas Timmer vertelde dat Sheltersuit ook een modelabel zou gaan worden ter ondersteuning van de Stichting Sheltersuit. Met de opbrengst van de modecollectie zou het belangrijke werk dat ze doen nog verder kunnen gaan. De presentatie en eerste modeshow zou op 4 maart plaatsvinden in Palais de Tokyo tijdens Paris Fashion Week. Hij en zijn team waren aan het werk met 21 looks en hij had er gebreide mutsen en polswarmers bij nodig. Grof gebreid en stevig.

Bas vroeg me of ik ook bivakmutsen kon breien: minimaal vier sets, maar liever wat meer zodat er keuze zou zijn, in uni en in twee kleuren. Zou ik dat willen doen?

Natuurlijk zei ik meteen ja. Het is geweldig als een vroegere student van je dit aan je vraagt. Bovendien vind ik Sheltersuit een belangwekkend project en daar wil ik graag aan meewerken.

Schets, garenkeuze, proefmodellen (gebreid in twee dagen) en dubbele draad op naald 12

Ik ging direct aan de slag, want er was tijdsdruk. Ruim een week had ik ervoor, want de mutsen en polswarmers moesten op tijd in Parijs zijn voor video en fotoshoot. Ik begon met garen zoeken en bestellen, schetsen maken en doormailen, telefonisch overleggen met Bas, breipennen van de juiste dikte zoeken. Het werd een weekend van proefmodellen breien. Ik vond ze niet goed, te gewoon en te braaf. Het idee van de bivakmuts viel af want die muts zag er te gesloten uit voor een open label.

Dubbele draad in twee recht twee averecht op naald 12 gaf goed resultaat. Foto’s werden naar Parijs gemaild. Voortdurend overleg. Hele dagen en avonden was ik aan het breien.

Mutsen in uni en twee kleuren met polswarmers

Een serie van zeven mutsen in unikleuren, drie in twee kleuren en een serie specials in meerdere kleuren kwamen van de pennen, met bijpassende polswarmers. Ik verpakte alles zorgvuldig in dozen en stuurde het breiwerk naar Parijs.

Daar kwam het ruim op tijd aan. Bas en zijn team waren er blij mee, het was precies wat ze wilden, nog beter zelfs.

Links Bas en rechts Tony gemaakt tijdens de opnames voor de video

Natuurlijk werd ik uitgenodigd voor de show. In eerste instantie zou ik niet gaan, jammer maar er stonden andere zaken die dag op de agenda.

Foto’s via Bas gekregen met geheel rechts Shasho Ahmad

Tot het moment afgelopen woensdag dat ik weer een serie foto’s uit Parijs kreeg en ik een grote ontroering voelde.

Ik liet ze aan Jos zien die direct zei dat ik erheen moest en dat ik meteen een treinticket moest boeken. Dat deed ik en zo liep ik afgelopen vrijdag al om kwart voor tien ’s ochtends door Parijs.

Onderweg in de trein had ik nog tien Oekraïense harten gebreid, die ik kon weggeven tijdens de show (met dank aan Loret Karman die heel snel blauw en geel garen voor me had geverfd).

Om vier uur was de show in Palais de Tokyo. Tijdens het wachten om naar binnen te kunnen zag ik al wat modellen met mijn mutsen op. Ik liep door een gang met aan beide kanten opgestapelde rugzakken met daarin Sheltersuits. In de showruimte ook twee bergen Sheltersuits.

Rijen oude stoelen stonden er om heen. Ik mocht front row zitten.

De beroemde modejournaliste Suzy Menkes (met beroemde kuif) zat een paar stoelen van me vandaan. Ik had haar een gebreid hart willen geven maar dat is helaas niet gelukt.

Motto van het label Foto © Tony Dočekal voor Sheltersuit

Tussen Chanel, Dior en met ondersteuning van modehuis Chloé maakte modeontwerper en activist Bas Timmer op Paris Fashion Week zijn entree! Voor een publiek van modejournalisten, stylisten, inkopers, vrienden en medewerkers werd het duurzame streetwearmerk Sheltersuit Label gepresenteerd aan de modewereld.

Alles gemaakt van geupcycelde materialen en overgebleven stoffen van Chloé. De opbrengst van het luxemerk Sheltersuit Label voor ‘the rich and the famous’ wordt gebruikt om anonieme daklozen en vluchtelingen warm te houden.

Aan het begin van de show klonken stemmen van daklozen door de ruimte. De modellen, die allemaal bij de Opera werken, hadden een krachtige en kleurrijke uitstraling.

Hun jassen, broeken en vesten zagen er levenslustig uit. Wat een energie heeft die kleding! Mijn mutsen dansten op de hoofden en de polswarmers spetterden van kleur.

Ik kreeg via Bas ook nog een prachtige serie foto’s van achter de schermen terwijl de modellen stonden te wachten om op te gaan.

Aan het einde van de show hield Bas Timmer een kleine toespraak; hij droeg mijn gebreide Oekraïnehart. Trots ben ik op hem en zijn team; zonder Shasho, Tony en al die andere medewerkers was het in zo’n korte tijd niet gelukt.

Bas en ik na de tweede show. Foto: Sonna Krom

Sterke modellen in een sterke eerste collectie

Achter de schermen waren er hapjes, drank, vrolijke modellen, familie van Bas en medewerkers van Sheltersuit. Dat project zat al in mijn hoofd en hart, maar nu nog meer.

Later zag ik de video waarin de mutsen ook een grote rol spelen.

Het lookbook met de hele collectie staat ondertussen ook op de site.

Op je 63ste je breidebuut maken in Parijs is niet voor iedereen weggelegd en dan nog wel bij dit merk. Ik ben er intens blij mee.