58. Provençaals textiel

Ondertussen ben ik al weer ruim drie weken thuis na een heerlijke meivakantie in de Provence.

Op de tafel in mijn werkkamer liggen de boeken die ik daar kocht. Ze zijn stuk voor stuk prachtig en een aanwinst voor mijn boekencollectie.

Natuurlijk had ik vooronderzoek gedaan naar musea die Provençaals textiel in de collectie hebben.

Souleiado – dat in het Provençaals ‘het moment waarop zon na regen door wolken breekt’ betekent – is een textiel- en modemerk dat in 1939 door Charles Deméry werd opgericht. In Arles zag ik een heerlijke winkel van dat merk vol kleur. Toen ik de etalage bekeek, kreeg ik direct het vermoeden dat de prints die ze gebruiken traditionele Provençaalse motieven zijn die op een moderne manier zijn vormgegeven. Dat had ik goed, bleek later toen we het museum over de geschiedenis van het merk bezochten.

In de stad Tarascon is het Musée Souleiado gevestigd in het 15de-eeuwse l’Hôtel Particulier d’Aiminy. We hadden geluk met ons bezoek; na de wintersluiting was het museum net weer geopend.

Een juweel van een museum vol geschiedenis: we zagen de werkplaats waar de stof ooit werd gedrukt, traditionele Provençaalse kleding en moderne ontwerpen van het merk.

Traditionele kleding gedragen in Arles

Al in de eerste zaal keek ik met verbaasde ogen naar de kast vol quilts in schitterende kleuren en motieven.

Het liefst had ik ze eruit gehaald om ze stuk voor stuk goed te bekijken.

Daarna zalen met traditionele kleding die Provençaalse vrouwen droegen in vervlogen tijden.

Gelaagd en met sprankelende motieven, die onder de naam ‘Les Indiennes’ hun weg vonden naar klanten.

Traditionele Provençaalse cape gedragen in de winter

In de winter werden er capes gedragen, vaak afgezet met aangerimpelde rand. Beeldschoon.

Modern ontwerp gebaseerd op traditionele Provençaalse capes

De stoffen deden me denken aan traditionele blockprintmotieven uit India. Dat is niet zo gek, want in de 17de eeuw kwamen er al stoffen uit India naar Marseille.

Die werden in een latere periode gekopieerd en zo ontstonden variaties op de van oorsprong Indiase ontwerpen.

Ik ben me op dit moment aan het verdiepen in die geschiedenis en er komt beslist nog een artikel over, ergens in de komende maanden.

In een ruimte in het museum kom je zien hoe de stoffen geproduceerd werden en werd je getrakteerd op kasten vol stempels en stoffen vol kleurige prints.

In andere zalen kon je genieten van kleding ontworpen door hedendaagse modeontwerpers, gemaakt in de stoffen die Souleiado nu produceert.

Het merk heeft zijn ups en down gehad. In de jaren zestig ging het er niet goed mee. Wel vreemd, want je zou verwachten dat juist in die hippietijd die stoffen het goed zouden hebben gedaan. Aan het eind van de jaren zeventig zorgde modeontwerpster Chantal Thomass (wie kent haar nog?) voor een revival en werd het een luxemerk voor de jetset in Zuid-Frankijk.

Toen oprichter Charles Deméry in 1986 stierf, had het merk meer dan 2000 verkooppunten over de hele wereld. Maar het zakte weg uit de modewereld en even leek het erop dat Souleiado voor eeuwig zou ophouden te bestaan. Gelukkig kwam er redding.

In april 2009 werd Souleiado overgenomen door Daniel en Stéphane Richard, afkomstig uit de Provence, die besloten om het merk weer tot leven te wekken. Met een nieuw team keken ze naar het rijke erfgoed van Souleiado. De oude traditionele motieven werden modern geïnterpreteerd en zo ontstond het huidige, hippe modemerk dat collecties maakt voor vrouwen, mannen, kinderen en interieur.

Ik dwaalde door al die ruimtes: een eetkamer, de keuken, een salon en een slaapkamer.

Overal die magnifieke stoffen.

Quilts in sublieme kleuren, vormen en motieven hingen aan de wand.

Rokken met doorgestikte motieven in ‘Boutis’ ook wel ‘Piqué de Marseille’ genoemd.

Hier in Nederland noemt men het Zaans stikwerk.

Voor textiel- en modeliefhebbers is dit museum een groot feest.

Er is ook nog een smakelijke collectie keramiek en religieuze voorwerpen te bewonderen.

Een aantal weken nadat ik terug was, kreeg ik van vriendin Jetty twee lappen Souleiado-stof die een zomershirt gaan worden.

En in de Hermitage zag ik een vrouw die een jasje van Souleiado-stof met de naam ‘La Tramontane’ droeg.

Wonderlijk, iets waar je mee bezig bent, duikt opeens ook op andere plekken op.

5 reacties op “58. Provençaals textiel”

  1. Saskia Avatar
    Saskia

    Wat een mooi museum zoveel te zien geweldig.

    Like

  2. tiny beunk Avatar
    tiny beunk

    Toen ik net met de mode-opleiding begon, stond “La Maison” en “Mademoiselle” vol met deze prachtstoffen! Heb het altijd gewèldig gevonden, maar weinig toepasbaar …

    Geliked door 1 persoon

  3. Josefien Avatar
    Josefien

    Om te watertanden……

    Like

  4. Ludy van Noord Avatar
    Ludy van Noord

    Wat een bijzonder verhaal weer Jan! Ik lees je stukjes over textiel altijd met veel interesse! Waren er ook foto’s bij dit artikel? Zo ja dan kreeg ik die niet te zien. Ik werd wel erg nieuwsgierig!!

    Like

    1. Jan ter Heide Avatar
      Jan ter Heide

      Er staan heel veel foto’s bij het artikel. Waarom je ze niet ziet weet ik niet. Fijne dag en lieve groet.

      Like

Plaats een reactie

In dit blog schrijf ik over mijn grote liefde voor textiel. Over kleding en mode, over tafellakens, servetten en gordijnen, over textielkunst, borduren, patronen en naalden.
Als kind keek ik geboeid naar de handen van mijn moeder die op haar naaimachine van een lap een kledingstuk maakte. Een wonder! Na een studie cultureel werk volgde ik op de kunstacademie Arnhem de richting modevorming. Ruim dertig jaar was ik docent in het modeonderwijs en daarnaast beeldend kunstenaar. Nu geef ik met veel plezier rondleidingen in Amsterdamse musea.